Kiedy należy się odszkodowanie za opóźniony lot?

Dziennie sieć Ryanair realizuje sporo ponad 2000 lotów. Bilety na lot samolotem zwykle są rezerwowane ze sporym wyprzedzeniem, a od terminowości wykonania usługi może sporo zależeć – udany urlop lub powodzenie rozmowy biznesowej czasami wisi na włosku, jeśli przewoźnik spóźnia się z przewozem lotniczym. Kiedy pasażerowie mogą domagać się odszkodowania w związku z opóźnieniem lotów przez sieć Ryanair?

Kiedy przysługuje rekompensata za opóźniony lot?

Zasady wypłaty odszkodowań w razie opóźnienia przewozu lotniczego regulują przepisy rozporządzenia unijnego nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów. Akt prawny ustanawia wspólne zasady wypłaty rekompensat obowiązujące na terytorium wszystkich państw członkowskich. Dotyczą one wszystkich przewoźników świadczących usługę przewozu lotniczego, których samoloty odlatują z lotniska zlokalizowanego na obszarze Unii Europejskiej lub EOG albo też z lotniska położonego na terytorium państwa trzeciego pod warunkiem, że lot kończy się na lotnisku w kraju członków, chyba że w kraju trzecim pasażerowi otrzymali rekompensatę od przewoźnika wspólnotowego.

Należy jednak pamiętać, że prawo do odszkodowania jest uzależnione od spełnienia dwóch przesłanek:

• pasażerowie stawili się do odprawy według wskazań przewoźnika lub organizatora wycieczek (np. biura turystycznego), a jeżeli takich wskazań nie ma – minimum 45 minut przed planowaną godziną odlotu,
• lot jest realizowany jako powszechnie dostępna, komercyjna usługa nie jest zaś lotem darmowym lub powiązanym z programem lojalnościowym.

Dodatkowo trzeba wskazać, że odszkodowanie przysługuje jedynie w przypadku znacznych opóźnień w dotarciu do portu docelowego, wynoszących minimum 3 godziny. Chodzi przy tym o godzinę dotarcia do docelowego portu lotniczego, nie zaś godzinę wylotu z portu macierzystego. Jeżeli więc samolot wprawdzie wystartował z 4-godzinnym opóźnieniem, ale po drodze pilot nadrobił 2 godziny straconego czasu, prawo do odszkodowania za opóźniony lot nie będzie przysługiwało, choć pasażerowie mogą domagać się innego rodzaju rekompensat (np. za brak zapewnienia opieki).

Opóźnienie jest liczone względem godziny dotarcia do portu docelowego, nie zaś portów pośrednich. Jeżeli zaś w wyniku pierwotnego opóźnienia doszło do kolejnych opóźnień rekompensat jest wypłacana wyłącznie w stosunku do pierwszej podróży. Kolejne etapy są już realizowane na podstawie innych umów, często zawartych z odrębnymi przewoźnikami i to ewentualnie od nich można dochodzić odszkodowania.

Ile wynosi odszkodowanie za opóźniony lot?

Wysokość odszkodowania za opóźniony lot Ryanair lub innego przewoźnika jest uzależniona od długości lotu. Im jest ona większa, tym rekompensata będzie wyższa. Zgodnie z brzmieniem art. 7 ust. 1 rozporządzenia unijnego wysokość odszkodowania oblicza się w sposób następujący:

• 250 euro dla wszystkich lotów o długości do 1500 km,
• 400 euro dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych, niż 1500 km i pozawspólnotowych od 1500 km do 3500 km,
• 600 euro dla wszystkich pozostałych lotów.

Długość lotu liczona jest metodą po ortodromie, a więc najkrótszym możliwym łuku kuli ziemskiej. Jeżeli po drodze wykonywał nawroty, które doprowadziłyby do wydłużenia dystansu, tych odcinków nie bierze się pod uwagę.

Czy przewoźnik lotniczy może zwolnić się z odpowiedzialności?

Unijny ustawodawca stwarza silne gwarancje dla pasażerów linii lotniczych, ale przewoźnik ma możliwość zwolnienia się z odpowiedzialności. Musi wykazać, że do niewłaściwego wykonania usługi przewozu lotniczego doszło z przyczyny całkowicie od niego niezależnej, której nie dało się przewidzieć i nie dało się jej zapobiec pomimo podjęcia racjonalnych i uzasadnionych starań. W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (vide: wyroki w sprawach C-402/07 oraz C-432/07) wskazuje się, że to na przewoźniku spoczywa obowiązek wykazania siły wyższej i musi on konkretnie wskazać, jakie okoliczności doprowadziły do opóźnienia lub odwołania lotu. Przesłankami, które uzasadniają zwolnienie się przewoźnika z odpowiedzialności, są np.:

• warunki atmosferyczne uniemożliwiające bezpieczne rozpoczęcie startu,
• klęski żywiołowe, jak np. zalanie lub osunięcie się pasa startowego,
• zagrożenie bezpieczeństwa lotu (np. wykrycie ładunku wybuchowego lub przedmiotu zabronionego na pokładzie samolotu),
• ukryte wady produkcyjne samolotu, które nie wynikają z jego niewłaściwej eksploatacji lub konserwacji.

W sytuacji, kiedy przewoźnik wdroży środki bezpieczeństwa, np. odladzanie pasa startowego lub skrzydeł samolotu i w związku z tymi działaniami dojdzie do opóźnienia, opóźnienie nie będzie przysługiwało.

Jak dochodzić odszkodowania za opóźniony lot?

Procesy lotnicze jedynie pozornie mogą wydawać się proste. Często są to jednak sprawy skomplikowane, długotrwałe i wymagając starannego przygotowania linii argumentacji zarówno na potrzeby postępowania reklamacyjnego, jak i postępowania sądowego.

Aby pasażer mógł dochodzić roszczeń majątkowych na gruncie unijnego rozporządzenia, w pierwszej kolejności musi zostać wyczerpane postępowanie reklamacyjne, o którym mowa w art. 205c ustawy prawo lotnicze. Zgodnie z przepisami prawa krajowego reklamację należy złożyć w formie pisemnej lub elektronicznej. Pasażer powinien wskazać, z jakiego tytułu domaga się odszkodowania oraz w jakiej wysokości. Większość przewoźników udostępnia już na swoich stronach internetowych gotowe formularze reklamacyjne, które wystarczy wypełnić.

Kiedy kierować sprawę na drogę sądową?

Postępowanie reklamacyjne uważa się za wyczerpane, jeżeli przewoźnik nie uznał roszczenia pasażera albo nie ustosunkował się w terminie 30 dni od dnia otrzymania reklamacji do jej treści. Kolejnym krokiem powinno być skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. Na potrzeby materiału dowodowego trzeba przygotować przede wszystkim reklamację, bilet lotniczy i kartę pokładową (ang. boarding pass). To właśnie na karcie pokładowej znajdują się dane dotyczące pasażera, numer lotu oraz szczegóły konkretnej trasy. Jeżeli pasażerowie nie otrzymali od przewoźnika opieki i musieli z własnych środków pokryć np. wizytę w restauracji lub nocleg, te kwot również będą objęte żądaniem zwrotu pod warunkiem, że da się je wykazać za pomocą rachunków lub faktur. Pasażerowie powinni zadbać też o dowód przybycia na lotnisko na czas, przydatny więc będzie rachunek od taksówkarza lub za bilet komunikacyjny. Dlatego takich rachunków nie należy od razu wyrzucać, kierując się pierwszym odruchem.

Aby zwiększyć szansę na odzyskanie należnego odszkodowania, skorzystaj z pomocy profesjonalistów. Zespół doświadczonych prawników zajmie się Twoją sprawą, ustali, czy odszkodowanie się należy i opracuje indywidualną strategię procesową. Termin przedawnienia jest krótki i wynosi zaledwie 1 rok od dnia wykonania przewozu, a jeśli usługa przewozu nie została wykonana, od dnia, kiedy miała zostać wykonana. Nie zwlekaj z dochodzeniem swoich praw do ostatniej chwili!

#Artykuł partnera