Góry często kojarzą się z przyjemnym chłodem, świeżym powietrzem i ucieczką od upałów panujących w dolinach. Jednak w ostatnich latach żar z nieba coraz częściej daje się we znaki również wysoko nad poziomem morza. Upał w górach to zjawisko, które może zaskoczyć niejednego turystę, a nawet stać się przyczyną poważnych problemów zdrowotnych np. udar cieplny czy odwodnienie. Na szczęście odpowiednie przygotowanie pozwala cieszyć się wyprawami po szlaku nawet w gorące dni.
SPIS TREŚCI:
Czy podczas upału warto wychodzić na szlaki górskie?
Upał w górach nie musi oznaczać rezygnacji z aktywności na świeżym powietrzu. Jednak bezpieczny wypad oznacza odpowiednie zaplanowanie wycieczki oraz uskutecznienie pewnych trików. Wzniesienia oferują niepowtarzalne widoki podczas pięknej pogody. Ciepłe dni sprzyjają również dłuższemu przebywaniu na świeżym powietrzu, a promienie słońca zdecydowanie poprawiają nastrój. Dlatego warto korzystać z uroków górskich tras nawet w upalne dni, rozkoszując się wyjątkową atmosferą.
Jak przetrwać upał w górach? Sprawdzone porady
Latem góry potrafią zaskoczyć wysokimi temperaturami i wymagają od turystów odpowiedniego przygotowania oraz świadomości pewnych zagrożeń. Poznaj wskazówki, które należy zastosować podczas podbijania szczytów w towarzystwie upałów:
- Wybieraj porę dnia z głową – unikaj aktywności fizycznej w najgorętszych godzinach między 11:00 a 15:00, a najlepiej planuj start bardzo wcześnie rano lub późnym popołudniem.
- Planuj trasę tak, aby uwzględnić miejsca z cieniem. Wykorzystaj mapy, które pokazują zalesione tereny. Co ważne, przygotuj też krótsze warianty trasy na wypadek potrzeby szybszego dotarcia do celu.
- Pij regularnie i dużo wody, ponieważ w upalne dni zapotrzebowanie na płyny znacząco rośnie, zwłaszcza podczas wysiłku fizycznego.
- Zabierz przekąski bogate w minerały, które uzupełnią elektrolity i pomogą zapobiec skurczom mięśni.
- Noś lekkie, jasne i przewiewne ubrania wykonane z materiałów odprowadzających pot, które chronią przed przegrzewaniem.
- Zadbaj o ochronę głowy – czapkę lub kapelusz z daszkiem, aby zabezpieczyć się przed bezpośrednim działaniem słońca.
- Stosuj okulary przeciwsłoneczne oraz regularnie nakładaj krem z filtrem SPF 30 lub wyższym. Pamiętaj o powtórnym aplikowaniu formuły co około 2 godziny lub po intensywnym poceniu się czy górskiej kąpieli.
- Chłodź się na bieżąco! Planuj postoje przy strumieniach, rzekach czy źródłach, aby zanurzyć dłonie lub twarz i w ten sposób schłodzić organizm.
- Pamiętaj, że temperatura spada średnio o około 6°C na każde 1000 metrów wysokości, więc wyższe partie gór będą znacznie chłodniejsze niż doliny. Informację warto wykorzystać w trakcie planowania trasy.
- Zachowaj szczególną ostrożność podczas intensywnego wysiłku na otwartej przestrzeni, a zwłaszcza tam, gdzie brakuje naturalnego schronienia.
- Bierz pod uwagę, że w długie okresy upałów niektóre górskie źródła i strumienie mogą wysychać, dlatego zawsze planuj zapas wody z pewnym marginesem.
- Uważaj na osoby najbardziej podatne na skutki upału, czyli dzieci, seniorów, dorosłych z przewlekłymi chorobami np. cukrzyca, problemy sercowo-naczyniowe.
- Jeśli ktoś zaczyna wykazywać objawy wyczerpania cieplnego – nie ustępują one po ochłodzeniu oraz nawodnieniu – natychmiast wezwij pomoc (numer: 112).
Czym grozi upał w górach i jak go rozpoznać?
Wysokie temperatury w górach, połączone z intensywnym wysiłkiem fizycznym na świeżym powietrzu, mogą prowadzić do dwóch poważnych zaburzeń. Udar słoneczny najczęściej występuje wskutek długotrwałego narażenia głowy na promienie słońca. Stan powoduje gwałtowny wzrost temperatury ciała, którą organizm nie jest w stanie skutecznie regulować. Z kolei udar cieplny to efekt przewlekłej ekspozycji na wysoką temperaturę lub intensywny wysiłek w upale, kiedy produkcja ciepła przewyższa zdolności jego oddawania przez ciało.
Jakie objawy wskazują na udar? To m.in.: ból głowy, gorączka, zmęczenie i osłabienie, odwodnienie, zawroty głowy, niskie ciśnienie, mdłości lub chęć wymiotów, dzwonienie w uszach, trudności w oddychaniu, ucisk w klatce piersiowej, przyspieszone bicie serca (tachykardia), skurcze mięśni. Jeśli zauważysz u siebie lub towarzyszy którykolwiek z powyższych objawów, niezwłocznie reaguj – szybka pomoc może zapobiec poważnym konsekwencjom.
Co robić, gdy podejrzewasz udar cieplny lub słoneczny?
Gdy podejrzewasz udar, znajdź cień i przewiewne miejsce. Następnie wypij chłodną wodę. Nie czekaj na pojawienie się pragnienia. Zdejmij lub rozluźnij ubrania i zwilż ciało, aby ochładzało się poprzez parowanie. Pamiętaj, należy unikać lodowatej wody lub lodu, a zatem nie doprowadzić do szoku termicznego. Ważne, aby jak najszybciej wezwać pomoc ratunkową! W przypadku utraty przytomności należy ułożyć poszkodowaną osobę w pozycji bocznej.
Gdzie szukać ochłody i jak aktywnie spędzać czas w upale?
Czy wiesz, że wiele górskich miejsc oferuje naturalne sposoby na ochłodę, które warto wykorzystać podczas letnich wypraw? Naturalne kąpieliska i górskie jeziora zapewniają przyjemne schronienie przed upałem. Chłodu można też szukać w strumieniach i rzekach.
W wielu rejonach warto odwiedzić jaskinie (np. Jaskinia Malinowska w Szczyrku), gdzie temperatura przez cały rok jest znacznie niższa. Pamiętaj również, że wyższe partie gór oraz zacienione trasy w gęstych lasach działają jak naturalne klimatyzatory. Parki narodowe i punkty widokowe często oferują idealnie zaprojektowane miejsca do odpoczynku w cieniu, a to sprzyja relaksowi nawet podczas upału.
Twoje zdrowie jest najważniejsze! Góry są piękne o każdej porze roku, a świadome i rozsądne podejście do upałów pozwala cieszyć się wzniesieniami w bezpieczny – komfortowy sposób.
